عقربها متعلق به راسته scorpionida از ردیف عنکبوتیان و موجوداتی شب پرکار و تماماً سمی هستند.
پنج بند انتهایی بدن باریک و تبدیل به اندامی همانند دم شده که در خاتمه مجهز به کیسه سم و سوزن زهرآگین است.
عقربها ماهیگیر ات و بندپایان کوچک دیگر هستند. حائز کلیسرهای نیرومند و پالپهای تغییر شکل یافته و بزرگ هستند که مجهز به انگشتهای ثابت و متحرک در خاتمه بوده و اندامی انبر یا گیره همانند ایجاد کرده است. شکل عمومی و اجزاء تن عقربها در شکل به نمایش داده شده است.
سمپاشی عقرب
در ایران دو خانواده به نامهای Butidae و Scorpionidae هستی دارند که آمارگرفتن جنشها،گونه ها و زیرگونه های موجود در این دو خانواده در منابع مختلف،متفاوت گزارش شده است. واپسین فهرست ارائه شده بدست فرزان پی در سنه 1366 دربرگیرنده 14 جنس،29 گونه و 4 فرم بوده است. عقربهای بوتیده دارای پدیپالپ باریک و کشیده و استرنوم لچکی شکل هستند اما عقربهای اسکورپیونیده پدیپالپ عریض و متورم و استرنوم پنج ضلعی دارند که اعضای این خانواده را میتوان بوسیله آن براحتی تشخیص داد.
اگر چه تمام عقربها زهرآگین هستند اما نیش همه آنها خطرناک نیست. با هستی این چون شناخت گونه های خطرناک دربایستن به اطلاعات اختصاصی دارد از این رو بهتر است فرد عقرب زده را هرچه سریعتر به مراکز درمانی انتقال داد. سمیت عقربها و عوارض ناشی از عقرب گزیدگی به عوامل مختلفی ارتباط دارد که مهمترین آن نوع عقرب و در درجات بعدی سن، وضع تغذیه،فصل و شرایط جسمی فرد عقرب زده می باشند.
رنگ و اندازه ی عقربها ملاک سمیت آنها نیست. عقربها دو تیپ سم فرآوری می کنند. دسته جمعی باعث فساد و نکروز نسج می شوند ( haemolytic )و غالباً عکس العمل های موضعی به شکل دریافتن سوزش شدید ، ورم موضعی و نکروز در محل نیش و زحم برپایی می کنند. گروه دوم حائز زهرآگین با تاثیر عمومی بر سیستم اعصاب (Nero toxic ) بوده و عوارض نیش آنها به چهره درد شدید، پرماسیدن سرما،عرق سرد،عطش،ترشح بسیار بزاق و تهوع است. سایر عوارض عمومی به شکل کرختی، خرده در تکلم و بلع، فلج، تشنج،افزایش ضربان قلب و آماس عضلات قلب بروز می کنند. مرگ اغلب در اثر شوک و فلج دستگاه تنفس پس از دو ساعت برپایی می شود.
درمان اختصاصی عقرب گزیدگی :
استفاده از سرم ضد عقرب است که اختصاصی عمل کرده و انواع موجود در هر مملکت از دسته ایران سرم های پلی والان و معمولاً حاوی آنتی بادی چند عقرب خطرناک و مهم کشور به طور تواءم هستند.
سم عقرب ها به دلیل داشتن مقدار بسیار آنزیم هیالورونیداز (Hyaluronidase) به سرعت منتشر می شود و شکاف دادن (نیشتر) محل نیش که معمولاً بیش از یک نقطه است در کمک به فرد عقربزده سودمند به نظر نمی رسد.ولی اختناق محل نیش بی درنگ پس از نیش زدن لغایت حدودی به برونرفت زهر کمک می کند. بستن گارو در بالای عضو نیش خورده علایم درمانی و تزریق کورتیکواستروئیدها رهنمود می شود.
تزریق وریدی گلوات دو کلسیم که به هدف تخفیف دردهای انقباضی عقرب گزیدگی در ماضی رهنمود می شد، با پروا به اینکه یون کلسیم در تراوش استیل کولین (که خود عامل انقباض عضلانی است) دخالت دارد. سودمند به عقیده نمی رسد. برای ممانعت از عقرب زدگی در مناطق گرمسیر و عقرب خیز بازبینی وسایل، البسه و رختخوابها قبل از کاربرد ضروری است.
سمپاشی علیه عقرب :
مصرف سموم بادوام همانند سم لیندین، بایگون و دیازینون در گوشه ها-کناره ها خانه ها سودمند است. در مناطق روستایی حفاظت پرندگان در حیاط منازل مایه کاهش جمعیت عقربها می شد.
درباره این سایت